Vegan of vegetarisch – wat is het verschil?
Nu de wereld zich steeds meer bewust wordt van de vele voordelen van geen vlees eten, kiezen veel mensen voor een vegetarisch of vegan dieet. Maar hoe verschillen ze eigenlijk van elkaar?
Wat is een vegetariër?
Vegetarisme bestaat al eeuwen. Veel beroemde historische figuren waren zelfs vegetariër, waaronder Albert Einstein, Mary Shelley en Mahatma Gandhi. Tegenwoordig kennen de meesten van ons op z’n minst één vegetariër, en bijna elk restaurant in Nederland heeft een vegetarische optie op het menu staan.
In de meeste gevallen kiezen vegetariërs ervoor om geen dieren te eten omdat het er niet mee eens zijn dat ze zo wreed worden behandeld. Ze consumeren het vlees van geen enkel dier, waaronder varkens, kippen, koeien, schapen en vissen. Ze vermijden soms ook voedingsmiddelen die dierlijke ingrediënten bevatten, zoals gelatine (te vinden in sommige snoepjes) en stremsel (te vinden in bepaalde kazen).
Kun je vegetariër zijn en vis eten?
Technisch gezien niet. Er bestaat een misvatting dat vissen, wat betreft hun vermogen om pijn en angst te voelen, zich op een of andere manier in een andere categorie bevinden dan landdieren. Maar net als andere levende wezens zijn vissen gevoelig. Dr. Sylvia Earle, een van ’s werelds meest toonaangevende zeebiologen, legde uit waarom ze nooit vis zou eten:
Ik eet nooit iemand die ik persoonlijk ken. Ik zou niet bewust een tandbaars eten net als dat ik geen cockerspaniël zou eten. Ze zijn zo goedaardig, zo nieuwsgierig. Weet je, vissen zijn gevoelig, ze hebben persoonlijkheden, ze voelen pijn als ze gewond zijn.
Een persoon die geen landdieren maar wel vis eet, wordt meestal ‘pescetariër’ genoemd.
Wat is een vegan?
Naast het vermijden van elke soort dierenvlees, consumeren vegans ook geen zuivel-‘producten’ (zoals melk, kaas, ijs en yoghurt), eieren of andere voedingsmiddelen die van dieren afkomstig zijn.
Vegan zijn is echter niet alleen een manier van eten, maar ook een manier van leven – een filosofie. Het is de fundamentele overtuiging dat dieren om hun eigen redenen bestaan en het recht hebben om met respect te worden behandeld. Vegans zijn van mening dat mensen dieren niet mogen uitbuiten, maar dat ze hen liever met rust moeten laten zodat ze hun eigen leven kunnen leiden. Net als degenen die betrokken zijn bij andere bewegingen voor sociale rechtvaardigheid – zoals die voor vrouwen-, LGBT- en burgerrechten – pleiten vegans voor mededogen en gelijke behandeling voor iedereen.
Het motto van PETA luidt: “Dieren zijn niet van ons om te eten, dragen, gebruiken voor experimenten of amusement noch om te mishandelen op welke manier dan ook.” Vegans leven in overeenstemming met deze principes en streven naar medelevende keuzes.
Gelukkig is er nog nooit een beter moment geweest om vegan te worden!
Hoe je vegan kunt eten
Misschien denk je: waarom zou ik geen zuivel-‘producten’ en eieren eten? Waarom niet gewoon vegetariër zijn?
Ons wordt wijsgemaakt dat dieren die op melkveebedrijven en eierkwekerijen worden grootgebracht humaan worden behandeld, maar in werkelijkheid zijn deze industrieën net zo erg als de vleesindustrie.
Koeien worden behandeld als melkproducerende machines. Op melkveebedrijven worden ze genetisch gemanipuleerd en kunnen ze antibiotica en hormonen toegediend krijgen. Hun kalveren worden bij hen weggehaald als ze nog maar een dag oud zijn, wat bij zowel moeder als kalf zorgt voor verdriet en leed. Moederkoeien brullen en roepen vaak dagenlang verwoed om hun kalfjes.
Koeien die worden gebruikt om melk te produceren, moeten soms hun hele leven op betonnen vloeren staan. Ze krijgen onnatuurlijke, eiwitrijke diëten – onder andere bestaande uit dode kippen, varkens en andere dieren – zodat ze meer melk geven. Koeien in de Nederlandse zuivelindustrie produceren tegenwoordig meestal 10 keer meer melk dan ze nodig hebben om een kalf te voeden. Als gevolg daarvan hebben ze vaak last van pijnlijke uierontsteking, ook wel mastitis genoemd, wat leidt tot meer pus en bacteriën in hun melk.
Voortdurend zwanger zijn is zwaar voor koeien, die daardoor uitgeput raken en vaak kreupel worden. Als hun lichaam op is en niet meer zoveel melk kan produceren, worden de dieren naar het slachthuis afgevoerd en gedood.
De eierindustrie is net zo afschuwelijk. Veel consumenten worden er door marketingclaims ingeluisd. Ze zijn ervan overtuigd dat hun eieren van ‘blije’ kippen afkomstig zijn, maar de waarheid is heel anders – zelfs op zogenaamde ‘scharrelboerderijen’:
De beste manier om te beginnen met vegan eten, is door ons gratis veganistisch starterspakket aan te vragen. Het zit bomvol recepten, voedingsadvies, productaanbevelingen en meer en is een geweldig hulpmiddel voor iedereen die met meer mededogen wil leven.
Hoe je je vegan kunt kleden
Dieren uit je garderobe laten is nu makkelijker dan ooit. Bekijk in plaats van de wrede wol-, leer-, bont– en zijde-industrie te steunen deze trendy vegan alternatieven:
Hoe je dieren kunt helpen die voor experimenten worden gebruikt
Een van de eerste stappen die je kunt nemen om dieren in laboratoria te helpen, is ervoor te zorgen dat je alleen vegan, diervriendelijke cosmetica, toiletartikelen en huishoudelijke producten koopt. Dat betekent dat ze niet op dieren zijn getest en geen dierlijke ingrediënten bevatten.
Om te voorkomen dat je je geld besteedt aan bedrijven die op dieren testen, kun je de PETA US ‘Beauty Without Bunnies’-database en onze volledige gids voor een diervriendelijk leven raadplegen:
Hoe je dieren kunt helpen die worden gebruikt voor vermaak
Het is heel eenvoudig om een positief verschil te maken in het leven van dieren die worden gebruikt voor vermaak, en steeds meer mensen realiseren zich dat dieren in gevangenschap houden en hen aan een leven vol leed onderwerpen voor ons eigen vermaak wreed en onnodig is.
Kies er gewoon voor om niet naar circussen te gaan die dieren gebruiken, met kinderen gerespecteerde opvangcentra te bezoeken of ze dierenfilms te laten zien in plaats van naar dierentuinen te gaan en zeezoogdierparken zoals het Dolfinarium in Hardewijk te boycotten.
Ga niet naar paardenraces en draag niet bij aan de paardenrennenindustrie, waarin paarden routinematig met zwepen worden geslagen, gewond raken, en “met pensioen gaan” in het slachthuis. Trek in plaats daarvan je feestkleding aan en geef een feest!
Vegan worden levert veel voordelen op
Er zijn talloze voordelen aan vegan zijn. Als je meer wilt weten over de positieve effecten, bekijk dan onze zeven belangrijkste redenen om geen vlees te eten: