Wat is Wereldproefdierendag – en waarom is deze dag belangrijk?
Wereldproefdierendag, op 24 april, is een gelegenheid om alle dieren te herdenken die hebben geleden en zijn gedood in wrede laboratoriumexperimenten. Ondanks de afnemende publieke steun voor het gebruik van dieren in de wetenschap worden er in Europa elk jaar nog altijd miljoenen pijnlijke, angstaanjagende procedures uitgevoerd op dieren. Deze tests zijn zowel op moreel als op wetenschappelijk vlak onverdedigbaar en houden op vele manieren de medische vooruitgang tegen.
Het is een veelvoorkomende misvatting dat dieren alleen worden gebruikt bij pogingen om ziekten te genezen – vaak experimenteren wetenschappers alleen uit nieuwsgierigheid op dieren. In één belachelijk experiment, dat wordt beschreven in een wetenschappelijk artikel uit 2016, werden resusapen tot wel zes maanden lang dagelijks vastgezet in wrede toestellen, ‘primaatstoelen’ genoemd, in een poging menselijk gokgedrag te bestuderen. De hulpeloze apen werden gedwongen om een joystick te verplaatsen als reactie op visuele prikkels op een computerscherm en kregen een slokje verdund sap als ze de taak ‘juist’ uitvoerden.
In een ander experiment waarover in 2017 werd gerapporteerd, werden 96 cavia’s in dozen gestopt, bij de nek vastgezet, en gedwongen om een chemische stof in te ademen die astma verergert. Ze werden vervolgens gedood en ontleed. Dit werd gedaan om medicijnen te testen die al regelmatig door mensen worden gebruikt.
De wet doet heel weinig om dieren in laboratoria te beschermen, en proefnemers voldoen vaak niet aan de weinige regels die er wel zijn, met verder leed tot gevolg. In een recent rapport van het Home Office, het Britse Ministerie van Binnenlandse Zaken, wordt de systemische verwaarlozing van dieren in laboratoria in 2016 onthuld. In één geval stikken en stierven muizen die waren opgesloten in bakken zonder voldoende ventilatie. In andere gevallen stierven muizen aan uitdroging nadat ze gedurende een heel weekend zonder water werden achtergelaten, of aan verhongering als gevolg van een gebrek aan voedsel of omdat hun overgroeide tanden onbehandeld bleven. En 74 kuikens stierven of moesten worden gedood als gevolg van onjuiste vochtigheidsniveaus. Maar als onderzoekers worden betrapt op het overtreden van de regels, krijgen ze vaak weinig meer dan een tik op de vingers. Het Home Office heeft bijvoorbeeld geen formele actie ondernomen tegen een vergunninghouder die 12 meer primaten gebruikte dan is toegestaan.
Dierproefnemers gebruiken vaak gevoelsargumenten om te suggereren dat hun ouderwetse methoden de enige manier zijn om ziekten te genezen, maar dat is gewoonweg niet waar. De meest significante trend in het moderne onderzoek van de laatste jaren is de erkenning dat dieren zelden als goede modellen voor het menselijk lichaam dienen. Moderne methoden, inclusief geavanceerde tests met menselijke cellen en weefsels (ook bekend als in-vitromethoden), geavanceerde computer-modelleringstechnieken (vaak aangeduid als in-silicomodellen) en klinische studies met menselijke vrijwilligers zijn nauwkeuriger en betrouwbaarder.
Wat je kunt doen
Er zijn veel verschillende manieren waarop je je kunt uitspreken voor dieren in laboratoria, bijvoorbeeld door het goede doel AFM-Téléthon te verzoeken om te stoppen met het financieren van wrede experimenten op honden of door de Europese Commissie vragen om een moratorium op alle dierproeven te steunen. Bekijk onze actiepagina voor Wereldproefdierendag voor meer informatie over manieren waarop je kunt helpen:
